Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα πολιτισμός. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα πολιτισμός. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

10/26/20

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ «ΙΕΡΑ ΤΕΡΑΤΑ»;

 Ήρθε λοιπόν η ώρα να διαβάσουμε –να ακούσουμε, να δούμε, να ζήσουμε-την άηχη φωνή των μεγάλων δημιουργών του ανθρώπινου πολιτισμού. Και είναι πολλοί. Και αρκετοί από αυτούς, ξεχασμένοι, παραγνωρισμένοι, άγνωστοι στο ευρύ κοινό, ιδιαίτερα στη χώρα μας, σε μια κοινωνία που αρκείται στις μετριότητες, που ανεβάζει μετριότητες, που «κόβει» τα κεφάλια που περισσεύουν, πολύ συχνά στο όνομα της «ισότητας» και της «δημοκρατίας». Σε ένα σύστημα που δεν θέλει εκπαιδευμένους και συνειδητούς πολίτες, αλλά βολεύεται με το να κρατάει τις μάζες αποβλακωμένες, χωρίς άποψη, να τους κρατάει μέσα στη «Σπηλιά» του Πλάτωνα-για την οποία θα μιλήσουμε μέσα από αυτές τις σελίδες, εν καιρώ.

Και μας μπουκώνει το σύστημα με σκουπίδια. Μας δείχνει σκουπίδια, μας ωθεί σε μαζικές τυφλές εκτονώσεις άνευ περιεχομένου, μέσα από τα τηλεοπτικά κανάλια-που ευτυχώς σιγά-σιγά συνειδητοποιούμε τι ρόλο παίζουν και με ποιους τρόπους προσπαθούν να μας ελέγξουν. Και γι αυτό θα μιλήσουμε κάποια στιγμή, όταν έρθει η ώρα του. Κι από κοντά, μας έχουν ρίξει στην αγκαλιά των social media, ένα ακόμα όπλο μαζικής αποβλάκωσης, όπου έχουμε το «ελεύθερο» να λέμε ο καθένας ό,τι του κατεβαίνει στο κεφάλι, αβασάνιστα και παρορμητικά, πετροβολώντας ο ένας τον άλλον, προσφέροντας την διανοητική μας ενέργεια βορά στα σκυλιά του συστήματος.

Δεν υπάρχει, κατά τη γνώμη μας, άλλος τρόπος για να ξεφύγουμε από αυτή τη μέγγενη κι από αυτές τις παγίδες, παρά μόνον εάν σκάψουμε βαθιά σε αυτά που μας κληρονόμησαν οι μεγάλες διάνοιες της ανθρώπινης ιστορίας και σε αυτά που μας προσφέρουν νεότεροι σπουδαίοι διανοητές, μέσα από τα βιβλία τους. Και οι μεγάλοι αυτοί άνθρωποι, ονομάζονται, συμβολικά, «ΙΕΡΑ ΤΕΡΑΤΑ».

Έτσι λοιπόν θα ταξιδέψουμε μαζί με τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους, μαζί με την ομορφιά των πολιτιστικών αγαθών που μας κληροδότησαν στα γράμματα- την  ιστορία, τη λογοτεχνία, την ποίηση, το θέατρο- αλλά και στις Καλές Τέχνες και στις πιο σύγχρονες τέχνες, όπως το σινεμά.

Θα πρέπει εδώ να κάνουμε έναν διαχωρισμό: Είναι άλλο πράγμα η διασκέδαση, και άλλο η ψυχαγωγία. Το λένε οι ίδιες αυτές οι λέξεις. Διασκεδάζω, ήτοι, κάνω κάτι για να περάσει η ώρα μου ή αν θέλετε για να περάσω ευχάριστα το χρόνο μου, όταν δεν έχω κάτι να κάνω. Απαραίτητο και αυτό στη ζωή μας, αλλά δεν αρκεί για να εκπληρώσει τις απαιτήσεις του ανθρώπινου νου. Ψυχαγωγούμαι, δηλαδή εκπαιδεύω την ψυχή μου, το μυαλό μου, τη διάνοιά μου. Ψάχνομαι, προβληματίζομαι, ξεκινάω από τη γνωστή ρήση «έν οίδα ότι ουδέν οίδα», και «γηράσκω αεί διδασκόμενος».

Γίνομαι ένα μεγάλο παιδί, που η ζωή του είναι γεμάτη περιέργεια. Περιέργεια για οτιδήποτε μου φαίνεται γνωστό αλλά είναι άγνωστο, και περιεργάζομαι ακόμα και το πιο ασήμαντο αντικείμενο, γιατί μαθαίνω σιγά σιγά ότι κάθε πράγμα έχει πολλές όψεις, κρυφές στην περιορισμένη μου όραση.

Θα παρουσιάσουμε λοιπόν μέσα από αυτές τις σελίδες, κείμενα, βιβλία και έργα μεγάλων διανοητών, ξεκινώντας από το δικό μας, μικρό και ταπεινό βλέμμα, από το βίωμα που είχαμε διαβάζοντας ένα βιβλίο ή βλέποντας μια ταινία ή ένα θεατρικό έργο. Και σας καλούμε να συμμετάσχετε, όπως μπορεί ο καθένας, σ’ αυτό το θαυμαστό ταξίδι, στη χώρα των «ΙΕΡΩΝ ΤΕΡΑΤΩΝ».  


4/11/20

ΙΕΡΑ ΤΕΡΑΤΑ: Η πανδημία στη λογοτεχνία του φανταστικού-Έντγκαρ Άλαν Πόε: «Η μάσκα του κόκκινου θανάτου»

Και τώρα έρχεται η σειρά του πατέρα της φανταστικής λογοτεχνίας, γεννήτορα του τρόμου και του ρομαντικού μυστηρίου, του μεγάλου «ιερού τέρατος» Έντγκαρ Άλαν Πόε. Φυσικά όλοι ξέρουν το περίφημο «Κοράκι», ένα από τα πιο δημοφιλή και ξακουστά ποιήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, το οποίο ανήκει πλέον στα κλασσικά λογοτεχνικά έργα και έχει εμπνεύσει πάπολλους μεταγενέστερους καλλιτέχνες. Παραλλαγές του έχουν γίνει θεατρικά έργα, κινηματογραφικά έργα, ακόμα και πίνακες ζωγραφικής ή σχέδια.
Τα λογοτεχνικά του έργα, και ιδιαίτερα οι «ιστορίες φαντασίας και μυστηρίου» του, είναι λιγότερο γνωστά, ωστόσο πολλά από αυτά έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο από μεγάλους σκηνοθέτες, όπως από τον Φεντερίκο Φελλίνι.
Φυσικά, δεν θα μπορούσε παρά να εμπνευστεί ο μεγάλος αυτός λογοτέχνης από την επιδημία μαύρης πανώλης που ξεκλήρισε τους πληθυσμούς της Ευρώπης τον 13-14ο αιώνα μ. Χ. θανατώνοντας το ένα τρίτο των κατοίκων της. 
Το διήγημα που ακολουθεί, "η μάσκα του κόκκινου θανάτου",  είναι αντιπροσωπευτικό του μυστηριακού ύφους και της μοναδικής ατμόσφαιρας του Πόε, που μας τυλίγει στη σκοτεινή της γοητεία.

4/01/20

ΙΕΡΑ ΤΕΡΑΤΑ: Ντάνιελ Ντεφόου, Αλμπέρ Καμύ: Τι έγραψαν για τις ιστορικές πανδημίες (Ι)




Η αλήθεια είναι ότι νομίζουμε πως δεν είχαμε ξαναζήσει ποτέ κάτι τέτοιο. Και πράγματι, αυτή είναι η αλήθεια. Είναι όμως η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι εμείς δεν είχαμε ξαναζήσει κάτι τέτοιο. Κάποιοι άλλοι, σε έναν διαφορετικό χωρόχρονο το είχαν ξαναζήσει. Η ιστορική μνήμη είναι κατά κάποιον τρόπο κάποιου είδους παρηγοριά. Διότι μαθαίνουμε πως παλιότερα, οι πανδημίες είχαν εκατόμβες νεκρών. Και συνειδητοποιούμε πως αν δεν υπήρχαν τα φάρμακα, τα εμβόλια και η επιστήμη της υγείας, ίσως δεν θα είχε επιβιώσει ολόκληρο το ανθρώπινο είδος.
«Πεθαίνουν οι άνθρωποι, καλή μου», λέει ο χορός στην Ηλέκτρα του Σοφοκλή, «όλοι γραμμένοι του θανάτου».
Σε τελική ανάλυση, ολόκληρη η λογοτεχνία και γενικότερα η τέχνη, βασίζεται στα δύο κυρίαρχα στοιχεία της ζωής πάνω σ’ αυτό τον πλανήτη: Τον έρωτα και το θάνατο. Και ίσως η τέχνη ολόκληρη, αλλά και ο έρωτας, δεν είναι παρά ένα ξόρκι του θανάτου και ένας αγώνας για τη ζωή.

3/25/20

ΙΕΡΑ ΤΕΡΑΤΑ: Διονύσιος Σολωμός: «Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι»



«Είν’ έτοιμα ’ς την άσπονδη πλημμύρα των αρμάτων
Δρόμο να σχίσουν τα σπαθιά, κ’ ελεύθεροι να μείνουν,
Εκείθε με τους αδελφούς, εδώθε με το Χάρο.»

Το βιβλίο έλαμπε. Όπως ένα πολύτιμο κόσμημα. Και τα μάτια του μικρού κοριτσιού είχαν ανοίξει διάπλατα. Πέμπτη δημοτικού, δέκα χρονών, ήξερε να διαβάζει έστω και κομπιάζοντας. Το σπίτι της γιαγιάς στην οδό Κομνηνών και λεωφ. Αλεξάνδρας. Η βιβλιοθήκη από ξύλο καρυδιάς, ξυλόγλυπτη. Δεν μπορούσε να φτάσει την κορυφή της το κοριτσάκι. Μπορούσε όμως να διαβάσει τις ράχες των βιβλίων στα τρία πρώτα ράφια.

9/21/19

Τότε που δούλευαν οι μηχανές…


Αν τα άλλα Κυκλαδονήσια περηφανεύνται για τους γραφικούς οικισμούς τους, με τα άσπρα σπιτάκια και τα σοκάκια, με τις ωραίες παραλίες, το γαλάζιο της θάλασσας και το μπλε του ουρανού, που τα έκαναν παγκόσμια τουριστικά θέρετρα, η Σύρος, το κεντρικό Κυκλαδονήσι, έχει να θυμάται και να περηφανεύεται για μιαν άλλη πλευρά της ιστορίας της.

9/03/19

Η ιστορία του Πέτρινου Γίγαντα της Διδύμης



Εδώ και έναν αιώνα στέκω μεγαλοπρεπής μεσοπέλαγα στην καρδιά του Αιγαίου. Παλιά ήμουν τόσο φωτεινός, που έλεγαν πως η λάμψη μου τα βράδια έφτανε μέχρι τη Σμύρνη. Ήμουν ο πιο παλιός και ταυτόχρονα ο ψηλότερος φάρος στην Ελλάδα, ο πρώτος φάρος με περιστρεφόμενο μηχανισμό στο Αιγαίο και από τους σπανιότερους ελληνικούς τύπους φάρων, με το φαρόσπιτο στο ισόγειο.

Για εμένα

Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1952. Σπούδασα Ιστορία - Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Εργάστηκα στο Υπουργείο Πολιτισμού ως αρχαιολόγος από το 1977 ως το 1983. Παράλληλα με την εργασία μου σπούδασα θέατρο στη Σχολή Ευγενίας Χατζήκου και συμμετείχα σε παραστάσεις ερασιτεχνικών θεατρικών θιάσων.

Από το 1984 εργάστηκα ως δημοσιογράφος στις εφημερίδες ΑΥΓΗ, ΠΡΩΤΗ, Κυριακάτικη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ. Το 1985 παίρνω το πρώτο δημοσιογραφικό βραβείο «Παύλου Παλαιολόγου» για το καλύτερο γυναικείο κείμενο. Αργότερα συνεργάστηκα με τα περιοδικά ΠΑΝΘΕΟΝ, ΓΥΝΑΙΚΑ, ΤΗΛΕΡΑΜΑ, Mme Figaro, ΑΣΤΡΑ ΚΑΙ ΟΡΑΜΑ, στα οποία είχα την ευθύνη της αρχισυνταξίας και την επιμέλεια του ελεύθερου ρεπορτάζ. Συνεργάστηκα επίσης ως ρεπόρτερ με την τηλεόραση του ΑΝΤ1 και με ραδιοφωνικούς σταθμούς (ΤΟP FM, 9.84 κ.α.). Κατά τη δημοσιογραφική μου καριέρα, ασχολήθηκα με την ελεύθερη έρευνα, πολιτιστικά, κοινοβουλευτικό και πολιτικό ρεπορτάζ.

Εργάστηκα ως συντάκτης πολιτικού ρεπορτάζ, στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-(ΑΠΕ-ΜΠΕ). Έχω γράψει τα βιβλία «Ψάχνοντας για τη Μόνικα», «Η σκιά της άλλης» και «Μινώκερος», τα οποία εκδόθηκαν από τις εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ. Έχω κάνει πολλές επιμέλειες βιβλίων.

Τα τελευταία οκτώ χρόνια ζω μόνιμα στη Σύρο και συνεργάστηκα με την εφημερίδα «Ο ΛΟΓΟΣ των Κυκλάδων».