Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ποίηση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ποίηση. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

3/31/24

ΔΥΟ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

 

(από την ανέκδοτη ποιητική συλλογή της Αλκμήνης Ψιλοπούλου "Ταξίδια στην άσφαλτο")



Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΠΕΙΝΑΣ

Ποδοσφαιρόφιλοι

Μπανιστιρτζήδες

Πουτάνες και χαμίνια

Είναι η αυριανή εξουσία, είτε το θέλουμε είτε όχι.

Το αστυνομικό τμήμα δεν κατοικοεδρεύει πια δίπλα στο σπιτάκι μας.

Μέσα στην άσπρη μας περιβολή

Απαντάμε στα ουρλιαχτά του μικρομεσαίου τονίζοντας

Πως αυτός ο κόσμος δεν έγινε για μας

Ότι δε μας τρομάζει τίποτα πια

Ότι τίποτα το θαυμαστό δεν πρόκειται να συμβεί.

Ότι βρισκόμαστε ήδη πολύ μακριά

Στη Νέα Πέργαμο ίσως ή στο Τιμπουκτού

-Θεός φυλάξει, λένε οι μανούλες μας το βράδυ.

Κι όμως. Ούτε δάκρυα ούτε παιδιά

Ούτε παράπονα κάτω από δέντρα.

Τα μπαράκια έγιναν γαλαρίες για τυφλοπόντικες.

Οι ταβέρνες κοιμήθηκαν μέσα στο ξινισμένο κρασί τους.

Περάσαμε όλοι μας στον Τροπικό του Καρκίνου.

Μετράμε φωνές

Κουράστηκαν τα χέρια μας να ψάχνουν

Λύσεις για τραυματίες.

Η πόλη

είναι μια μήτρα που συνεχώς αιμορραγεί.

-και ψιθυρίζει, δεν θέλω να ξαναγίνω έμβρυο.

 

Ας αδειάσουνε πάνω μας

Ό,τι σκουπίδια έχουνε

Αλλά ας πεθάνουν κάποτε.

 

Να πω «είναι εφιάλτης»

Και να ξυπνήσω

Μέσα στα μάτια των φίλων

Των αγαπημένων

Που θα με σκεπάζουν

Και θα τους έχουνε σκοτώσει.

 

Κι όμως

Κάτι μαχαιριές από τα λόγια τους

Παραμονεύουν ακόμη, σε κάθε γωνιά.

 

 


ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΟΥ ΜΠΕΤΟΝ

 Κάθε μέρα κατασκοπεύεις την πόλη.

Ακούς και τη μικρότερη  ανάσα της.

Τα βράδια σα βαμπίρ σημειώνεις σε τούτο το χαρτί

τα βήματα των ανθρώπων της που ανελέητα μάζεψε

ένας συλλέκτης σαλιγκαριών.

Υπερίπτασαι στις στέγες των σπιτιών

και το κορμί σου γίνεται όλο και πιο διάφανο,

αερικό, κουνούπι, σελοφάν, υποατομικό σωματίδιο.

Τραγουδάς διαστημικές παρτιτούρες

γίνεσαι χορδή, ανέγγιχτη σιωπηλή παρουσία,

κοιτώντας τον ανδριάντα σου που δείχνει αλύπητα με τεντωμένο δάχτυλο: Εκεί!

Ένα σοκάκι λαβυρινθώδες, που φυσικά δεν είσαι εσύ  

μα που όλοι σε ονοματίζουν

 σε κάποιον τοίχο όπου πεισματικά κρύβεσαι…

Ποιός δίνει σημασία στα παιδιά

στα από εύθραυστο γυαλί, γίνονται κομματάκια

από αγάπη και μίσος, από αισθήματα κατανόησης που δεν ζήτησαν

μόνο ένα πάρκο ζήτησαν να παίξουν

ελεύθερα.

 

Είσαι το παιδί του μπετόν

Με φωνή βραχνή και με χέρια τετράγωνα.

Είσαι το παιδί

Της νυχτερινής απομόνωσης

Με χιλιάδες τσιγάρα αντί για παιδιά

Στα σπλάχνα σου.

Είσαι το παιδί που κρυφοκοιτάζει τους ξένους

Πίσω από γρίλιες και παράθυρα.

Είσαι το παιδί που πατάς την άσφαλτο

Και τη ρουφάει το πόδι σου

Σα νεράκι σε γλάστρα.

Είσαι το παιδί του τετράγωνου

Απ’ όπου ξέφυγαν αυτές οι λέξεις

Και η λύπη.

 

Είσαι αυτό

Που μόλις σταματάει

Πεθαίνουμε.

 

Είσαι η ποίηση

Με ή χωρίς λόγια

Ο ρυθμός στις φλέβες μας

Που κυλάει

Χωρίς να το ξέρουμε

Η παύση που δίνει το μέτρο σου.

 

Είσαι το μπαρ

Όπου πριν λίγο θέλαμε να πεθάνουμε

Πνιγμένοι μέσα σε εκατό χιλιάδες ποτήρια γέλιου

Ένα ερωτηματικό

Σε χιλιάδες τόνους.

 

 


11/10/22

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ* «Ωραίος σαν Έλληνας»

Πίνακας του Νίκου Εγγονόπουλου


 


Της Αλκμήνης Ψιλοπούλου

Παρόμοια εμπειρία με τον Ανδρέα Εμπειρίκο, είχε και ο Νίκος Εγγονόπουλος, υπερρεαλιστής ποιητής και ζωγράφος.

Ο Νίκος Εγγονόπουλος, ζωγράφος και ποιητής 

Τον Φεβρουάριο του 1941 επιστρατεύεται για το Αλβανικό μέτωπο. «Στρατεύτηκα» λέει ο ίδιος, «και με έστειλαν στην πρώτη γραμμή, στη «γραμμή πυρός», όπου με βαστήξανε πεισματάρικα μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων. Δίχως καμιάν ανάπαυλα… Γιατί κανείς δεν αγνοεί ότι ιδιαίτερα στην περίοδο της όντως αλησμονήτου 4ης Αυγούστου, ο όρος «διανοούμενος» συνεπήγετο την έννοια του «υπόπτου». Ύστερα από φονικότατη μάχη, στις 13 Απριλίου 1941 συνελήφθην αιχμάλωτος, κρατήθηκα, με τους συναδέλφους μου, παρανόμως, από τους Γερμανούς σε στρατόπεδα «εργασίας αιχμαλώτων», δραπέτευσα, αλώνισα, με τα πόδια, πάνω από τη μισή Ελλάδα, και τέλος επέστρεψα εις τα ίδια…»

Σύμφωνα με την μαρτυρία της φίλης του Εγγονόπουλου Νέλλης Ανδρικοπούλου «στον πόλεμο το Νίκο τον έπιασαν οι Γερμανοί και τον έκλεισαν σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως στη Γιουγκοσλαβία να σπάει πέτρες για το οδόστρωμα. Κάποια ώρα μπόρεσε να το σκάσει και μη έχοντας γνώση του χώρου ούτε αίσθηση προσανατολισμού-είχαν σπάσει και οι δυνατοί φακοί των γυαλιών του- περιπλανήθηκε μέρες στα βουνά, ώσπου να φθάσει στη Θεσσαλονίκη».

Πίνακας του Νίκου Εγγονόπουλου

Την εμπειρία του από τον πόλεμο καταγράφει στο ποίημα του «Τα γαρύφαλλα», γραμμένο το 1978, το τελευταίο που δημοσίευσε όσο ζούσε:

«Φάγαμε το μπαρούτι με τη χούφτα

Στ’ άγρια βουνά και

Τα λαγκάδια

Της Βόρειας Ηπείρου

Και φάγαμε

Το ξερό ψωμάκι

Αυτό π΄αρμόζει

Στον καλλιτέχνη

Στον ποιητή

 

Μόνη παρηγοριά

Τα λουλούδια:

Είτανε τα γαρύφαλλα…

Μα κάτι γαρύφαλλα!»

πίνακας του Νίκου Εγγονόπουλου

Σε ένα αυτοβιογραφικό του σημείωμα, περιγράφει πώς του έδωσε καταφύγιο ο Εμπειρίκος, όταν «οι Γερμανοί φαίνεται πως είχαν αρχίσει να δείχνουν κάποιο έντονο ενδιαφέρον για το τι έλεγα στον Μπολιβάρ. Έπρεπε να κρυφτώ και φυσικά βρήκα καταφύγιο στο σπίτι του γενναιόψυχου φίλου μου Ανδρέα Εμπειρίκου. Όλος ο κόσμος ξέρει τώρα, πως ο Εμπειρίκος, άφοβα, έδωσε σε πολλούς κατατρεγμένους άσυλο στα φοβερά χρόνια της Κατοχής. Θαυμάσιος οικοδεσπότης, έβρισκε τον καιρό και μου παρουσιαζότανε πολλές φορές την η μέρα, λίγα δευτερόλεπτα βέβαια, πάντα κομίζων άλλοτε μερικά τσιγάρα, άλλοτε με κανα περιοδικό που μόλις είχε λάβει. Όμως είτανε ο Εμπειρίκος πάντα παρών το βράδυ στο γεύμα που προσέφερε ολόκαρδα, πλούσιο όσο επέτρεπαν οι καιροί. Κι ύστερα μέναμε κουβεντιάζοντας μέχρι αργά τη νύχτα, και πολλάκις ίσαμε το πρωί…»

Τέλος, κατά την γνώμη της γράφουσας αυτό το κείμενο, όσοι από τους αναγνώστες του κεντρίστηκαν από τη γοητεία των μεγάλων αυτών ποιητών και των μεγάλων αυτών ανθρώπων, θα πρέπει να διαβάσουν τα δύο τεράστια ποιήματα τους, την Οκτάνα του Ανδρέα Εμπειρίκου, και τον Μπολιβάρ του Νίκου Εγγονόπουλου.

*Από τη σειρά της εφημερίδας Καθημερινή «Έλληνες ποιητές» και την εισαγωγή του Παντελή Μπουκάλα


11/01/22

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ : ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ

 











της Αλκμήνης Ψιλοπούλου

Στην παρουσίαση του βιβλίου μου η «Τριγωνομετρία της Θάλασσας», ήταν έκπληξη η παρουσία του Φώτη Κουβέλη, παλιού φίλου και συναγωνιστή, γνωστού από την πολιτική του δράση ως βουλευτή, Υπουργού και στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ.

Άνθρωπος σεμνός, μετρημένος, ευγενικός, ήπιων τόνων, από τους λίγους πολιτικούς με τέτοια ποιότητα, ο Φώτης Κουβέλης ρωτήθηκε από τη φίλη Τιτίκα Σαράτση, ποια νομίζει πως είναι η σχέση ποίησης και πολιτικής.

«Ένας πολιτικός έλεγε ότι εμείς, οι πολιτικοί, δεν είμαστε λαπάδες σαν τους ποιητές. Εγώ είμαι γνωστός ως πολιτικός, όμως αυτό που δεν είναι γνωστό είναι ότι έχω κι εγώ γράψει ποιήματα, τα οποία έχουν εκδοθεί από το Θεμέλιο». Και στη συνέχεια, αλλά και στην επικοινωνία που είχαμε μετά την παρουσίαση, ανέφερε ότι κατά τη γνώμη του, η ποίηση είναι κι αυτή πολιτική, με την ευρεία έννοια.

Με τον Φώτη Κουβέλη είμασταν μαζί στο ΚΚΕεσ. και στην ΕΑΡ, δηλαδή στην Ανανεωτική Αριστερά της μεταπολίτευσης. Υπήρχε αμοιβαία συμπάθεια και εκτίμηση, αλλά φυσικά μας ένωναν και οι αξίες της Ανανεωτικής Αριστεράς, αντιδογματικές και ανοιχτές σε δημιουργικές αλλαγές της κοινωνίας, για έναν κόσμο πιο δίκαιο, με ελευθερία και δημοκρατία. Αυτά πιστεύαμε τότε, και νομίζω ότι αυτές οι πεποιθήσεις μας δεν άλλαξαν ποτέ, παρά τα γυρίσματα των καιρών και τις συγκυρίες που ακολούθησαν την μεταπολιτευτική περίοδο.

Ανταλλάξαμε τηλέφωνα και μου ζήτησε τη διεύθυνσή μου για να μου στείλει την ποιητική του συλλογή.

Δέκα μέρες μετά, έλαβα το βιβλίο του, με τίτλο «Η Συνθήκη των Λόγων» (εκδ. Θεμέλιο).


Διάβασα τα ποιήματά του και εξεπλάγην ευχάριστα. Γιατί με έναν λόγο απλό, ήρεμο και λιτό, εκφράζονταν στους στίχους του πυκνά νοήματα, κρύβοντας ή υπονοώντας υπαινιγμούς πολιτικής φύσεως. Γεγονός που επιβεβαίωσε την άποψή του, ότι η ποίηση είναι κι αυτή μια μορφή πολιτικής.

Μας λείπει τόσο πολύ η ποιότητα του πολιτισμού, οι ανθρώπινες αξίες, τις οποίες υπηρετήσαμε στα νιάτα μας, μας λείπει τόσο μια χαραμάδα πολιτισμού μέσα στο σκοτάδι που βιώνουμε στις μέρες μας, που κατά κάποιον τρόπο δώσαμε μια μυστική υπόσχεση να συναντηθούμε ξανά, όχι μόνον εμείς οι δύο αλλά και με άλλους αξιόλογους ανθρώπους που υπάρχουν αλλά είναι χαμένοι μέσα στον ορυμαγδό της παρακμής που σκιάζει τον 21ο αιώνα.

Δημοσιεύουμε μερικά δείγματα γραφής από τον Φώτη Κουβέλη, τον ποιητή και πολιτικό, και ευχόμαστε να τον διαβάσουν κι άλλοι, και να τον καταλάβουν…


Οι οπές

Άνοιξαν την πόρτα των ωρών

Και άφησαν σημάδια ζωντανά

Γλυκιές οσμές και ήχους καθαρούς.

Με τους περαστικούς μοιράστηκαν

Τα μυστικά τους.

Τις οπές του απέναντι τοίχου

Κοιτούσαν και έψαυαν.

 

Το στείρο σύννεφο

Καινούρια ονόματα κατέφθασαν

Με ακατάληπτο συλλαβισμό.

Το στείρο σύννεφο έφερναν.

Σκουριά μεγάλωνε στα σωθικά του

Και η λάσπη του απειλούσε τους ανθούς.

Επίμονα το τεμαχίζουν άλλοι

Και το αδειάζουν στο κενό.

Όρθιοι λάμνουν με τις ανάσες του χρόνου.

 


Το ρήμα

Δεν ήθελαν οι λέξεις

Να απειλούν τη μνήμη τους.

Το ρήμα ήθελαν να φεύγει

Και να τραγουδά τα χρόνια.

Στο ανοιγμένο ρήγμα βρέθηκαν

Μα ακούνε τους σφυγμούς.

 

Αιώρα

Ευπρεπής θρήνος

Κατέθλιβε τα πλήθη.

Ίσως η πλάνη να είναι αιώνια αιώρα

Που απειλεί τον ορθόδοξο λόγο.

Χέρια δοκιμάζουν τη δύναμη

Στο κορμί που μένει ζωντανό.

 




Να φθάσουμε

Πιο πέρα έκραζε ο αετός

Θαλασσινά και στεριανά θηράματα.

Χιλιάδες χρόνια συναντήθηκαν

Και ιστορούσαν την ακήδευτη μάνα.

Πρέπει να φθάσουμε στο πέρασμα.

Εκεί μας περιμένουν οι φωνές

Που παραγγείλαμε

Και οι παρελάσεις που ετοίμασαν

Οι φύλακες.

Πρέπει να φθάσουμε γυμνοί και έτοιμοι.

 

Η επιλογή

Ποιο νόημα σωστό να δώσεις

Στα λάφυρα της χθεσινής ημέρας.

Ανάξιος ο ήχος των σειρήνων

Που θέλουν να ορίσουν τη ζωή με απειλές.

Το φως περνάει αδέσποτο

Από το άνοιγμα της γκρεμισμένης πόρτας.

Εμείς γκρεμίσαμε την πόρτα

Με γνώση σπάσαμε τις κλειδαριές

Και κάψαμε το κάσωμα.

Η επιλογή μας ήταν ένδοξη.

 

Ο κύκλος

Δεν φτάνει ο κύκλος για να κλείσει.

Σκοντάφτει αμήχανος

Στο οχυρό του νέφους.

Είναι πιο δίκαιο να μείνει το κενό

Και να θυμίζει τους καιρούς.

Να χάσκει ο κύκλος

Για να χωρέσει ο χρόνος.


10/12/22

«Η ΤΡΙΓΩΝΟΜΕΤΡΙΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ»: Ταξίδι στην Αθήνα

 




Της Αλκμήνης Ψιλοπούλου


«Όλα γίνεται να τα λύσεις και να τα επανασυνδέσεις, εκτός από τα λόγια που έγραψε ο ποιητής. Κάποια βίδα στο τέλος θα σε μπερδέψει. Μήτε που θα εφαρμόζει πουθενά, μήτε που χωρίς αυτήν θα λειτουργεί το μηχάνημα. Και ο ίδιος ο ποιητής, εάν κληθεί να δοκιμάσει, θ’ αποτύχει. Τον ακολουθούν οι προθέσεις του, που, αυτές, ενόσω ακόμη έγραφε, τον είχαν εγκαταλείψει χωρίς να το καταλάβει, για ν’ αφήσουν τη θέση τους σε άλλες, δοσμένες άγνωστο από πού και κλειδωμένες μέσα στο τελικό αποτέλεσμα, με μιαν ευλογοφάνεια που κάνει και τον ίδιον να απορεί. Την αδεξιότητά του, που εντούτοις ευστόχησε, δεν μπορεί παρά να την δικαιολογήσει με κάποιο ψέμα. Εκ των υστέρων, όλοι οι ποιητές, εξηγώντας τα ποιήματά τους, λένε ψέματα.

…….Η ποίηση μοιάζει-και ωστόσο δεν είναι καθόλου-παιχνίδι. Βέβαια, και στο παιχνίδι ο άνθρωπος αυτοσυγκεντρώνεται. Αλλά με έναν τρόπο που να αποξεχνιέται κιόλας μέσα του. Απεναντίας, στην ποίηση συγκεντρώνεται στο βάθος του «είναι-εκεί». Κερδίζει τη γαλήνη. Όχι καθόλου την απατηλή γαλήνη της απραξίας και του «κενού από κάθε στοχασμό», αλλά την άλλη, την απέραντη, που μέσα της όλες οι ενέργειες και όλες οι συσχετίσεις δραστηριοποιούνται. Η ποίηση ξυπνά και προκαλεί την εμφάνιση του εξωπραγματικού, του ονείρου, αντικρύ στη θορυβώδη δραστηριότητα που τον ξεγελάει και τον κάνει να πιστεύει ότι ζει το πραγματικό….

….Αλλά, τέλος πάντων, ο ποιητής ποιος είναι; Πού ανήκει; Ποια είναι η ταυτότητά του;

Ο ποιητής αντλεί ζωή από τους άλλους και τη διοχετεύει πάλι στους άλλους». (Απόσπασμα από το «ΕΝ ΛΕΥΚΩ» του ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ)


Ήταν όλοι εκεί. Καλοί συνάδελφοι, παληοί συναγωνιστές, η αγαπημένη οικογένεια, η θεία, ο αδελφός, ο ανηψιός, φίλοι καρδιακοί και φίλοι που είχα να τους δω δεκαετίες, άνθρωποι που μόλις γνώρισα αλλά ήταν σαν να τους ήξερα από παληά. Δεν ήταν πολλοί. Ήταν όμως όσοι ήθελα να βρίσκονται σ’ αυτό το πρώτο μου ποιητικό ταξίδι, αγκαλιάζοντας το λίκνο της ψυχής της «Τριγωνομετρίας της Θάλασσας». Και έχουν ονόματα.


Ήταν η Φανή, ο Νίκος, ο Γιάννης, η Αννέτα. Ήταν η Τιτίκα, ο Λεωνίδας, η Ντόρα. Ήταν ο Φώτης. Ήταν η Μυρτώ, ο Νεοκλής, ο Τζιμάκος. Ήταν η Μάρω. Ήταν η Φαίδρα. Ήταν η Μίκα και η Μαρία. Και άλλοι που θα με συγχωρήσουν αν ξέχασα τα ονόματά τους.




Στη μέση ήταν η αγάπη που φώτιζε την αίθουσα της ΕΣΗΕΑ έτσι όπως ξέρει να φωτίζει τα πρωϊνά και τα βράδια τους ανθρώπους της πόλης. Οποτεδήποτε κι οπουδήποτε την καλούν, είναι παρούσα.


Και απάνω στο έδρανο, η Αλεξία, ο Γιάννης, η Αννέτα, ο κύριος Μπούρας, η Εύα (εκτός προγράμματος αλλά εντός ουσίας), η Μαρία, η Χαρά, ενώ κάτω η ακούραστη Δάφνη να τραβάει φωτογραφίες και βίντεο.

Κι εγώ , που ονομάστηκα ποιήτρια, χωρίς να ξέρω πώς κι από πού…


Ο καθένας τους έβαλε ένα διαμάντι με το λόγο του, χτίζοντας μέσα μου τον κόσμο στον οποίον ανήκω, τον κόσμο όπου ανήκα από παλιά, που τον ανακαλύπτω πάλι.

Ήταν μια βραδιά με συναισθήματα ανείπωτα που δεν περιγράφονται με λόγια.

Τους ευγνωμονώ όλους μέσα από την καρδιά μου. Και τους υπόσχομαι ότι μετά από αυτή την αγκαλιά που μου χάρισαν το βράδυ της 10ης Οκτωβρίου 2022, θα ξανασυναντηθούμε σύντομα, σε πολλά τέτοια ταξίδια.

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ  ΠΟΥ ΜΕ ΤΙΜΗΣΑΤΕ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΑΣ-και ιδιαίτερα τους εκδότες μου του «Ατρειδών Κύκλος» που μόχθησαν για να πραγματοποιηθεί αυτό το θαύμα. 

Η ΤΡΙΓΩΝΟΜΕΤΡΙΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΤΗΣ ΑΛΚΜΗΝΗΣ ΨΙΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΣΗΕΑ. ΕΣΗΕΑ - JUADN

"Η δημοσίευση είναι η πηγή της δικαιοσύνης" Ιωάννης-Ιάκωβος Μάγερ


Φωτο: Από την προχθεσινή πολύ συγκινητική παρουσίαση του βιβλίου "Η Τριγωνομετρία της Θάλασσας" της Αλκμήνης Ψιλοπούλου Αλκμήνη Ψιλοπούλουστην ΕΣΗΕΑ.

Η Δημοσιογράφος & Συγγραφέας Αλκμήνη Ψιλοπούλου με τον Ποιητή-Κριτικό Dr Κωνσταντίνο Μπούρα Konstantinos Bouras(Ομιλητής), την Δημοσιογράφο Αννέτα Καββαδία Anneta Kavadia(Ομιλήτρια), την Δημοσιογράφο Υγείας Εύα Ντελιδάκη Eva Delidaki(Παρέμβαση- Απαγγελία ποιήματος Ι ΤΣΙΝΓΚ), την Δημοσιογράφο Μαρία Κωνσταντοπούλου Maria Konstantopoulou (open tv - in.gr) (Συντονισμός), την Σκηνοθέτη Δάφνη Μαυροπούλου (Σκηνοθεσία Εκδήλωσης) Dafni Mauropoulouκαι τους ηθοποιούς Χαρά Νικολάου Xara Nikolaou(Απαγγελία ποιήματος Η ΤΡΙΓΩΝΟΜΕΤΡΙΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ), Γιάννη Παπαθύμνιο Γιάννης Παπαθύμνιος (Απαγγελία ποιήματος ΣΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ) και την Εκδότη-Ηθοποιό Αλεξία Πετροπούλου (Ομιλία-απαγγελία του ποιήματος ΚΙΡΚΗ).



 


 



6/27/22

ΔΩΔΕΚΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ (από την ανέκδοτη ποιητική συλλογή "Οι έφηβοι των Αθηνών" της Αλκμήνης Ψιλοπούλου)


 
1

Για μια στιγμή

Η ευτυχία

Έρχεται

Αλλάζει όνομα και φεύγει.

 

2

Μέτρα

Ένας

Δύο

Τρεις

Τέσσερεις τοίχοι

Χαραγμένοι με μνήμες και θάνατο.

Μέτρα

Μια

Δυό

Τρεις

Τέσσερεις μέρες

Χαραγμένος ο χρόνος με μνήμες και θάνατο.

Γυμνός ο καιρός

Το κρεβάτι

Το παράθυρο με τις ελπίδες.

 


3

Υπομονή.

Στο παλιό μας σπίτι

Θα ξανασυναντηθούμε

Θα δούμε αγγέλους βαλσαμωμένους

Κάτι σημάδια

Από τα τσόκαρα της γιαγιάς

Ένα ξεροκόμματο

Παρατημένο στο παράθυρο.

Και τα πουλιά τα παραμύθια

Θα μας περιμένουν

στη γριά φωτιά στο τζάκι

Με τα σκελετωμένα χέρια.

 

4

Ρίζωσε κάπου στην αυλή ένας πλάτανος

Έθαψε τα παράθυρα

Έδιωξε τα παιδιά.

Παραπονεμένη η ζωή

Ψάχνει από πόρτα σε πόρτα

Από δεκάρα σε δεκάρα

Μια φωλιά για τον αλήτη

Μια  τρύπα για τον ωραίο φονιά

Ένα κλειδωμένο βιβλίο για τον έμπορο.

 

5


Ψάξε, ψάξε για το αύριο.

Ένας  ύπνος μουρμουρίζει παραμύθια

Μέσα στο σβησμένο τζάκι του πρόσφυγα.

Ψάξε, ψάξε για τον άνεμο.

Στα λιμάνια είναι μια γυναίκα

Που ταξιδεύει από άντρα σε άντρα.

 

6

Αν λες αλήθεια

Θαρθώ να ακουμπήσω τους αγκώνες στο παράθυρο

Να τραγουδήσω το φώς.

Θα φτάσω μέχρι τις ρίζες των δέντρων

Για να καρφώσω εκεί τα χέρια σου

Για πάντα.

Σήμερα ακούμπησα τους αγκώνες στο παράθυρο

Έφτασα μέχρι τις ρίζες των δέντρων

Καρφώνοντας τα χέρια σου εκεί

Μνημείο για πάντα της αγάπης.

 


7

Και το ρολόι

Στεγνό

Μας προδίδει.

Δεν είναι μόνο οι άνθρωποι

Είναι κι ο χρόνος που φεύγει

Στην αγωνία της νύχτας

Αγρύπνια

Δίχως σύνορα

Δίχως αστέρι να μας οδηγήσει.

Δεν πειράζει

Μάθαμε και χωρίς  αστέρι.

 

8


Στο περιβόλι σου

Υπάρχει θέση για όλους

Για τους ανθρώπους

Για τα σκυλιά.

Σκύβεις στην καρδιά σου

Και τα βλέπεις όλα

Τους ανθρώπους

Τα σκυλιά.

Σκύβεις στην κραυγή σου

Πέφτεις μέσα

Και πνίγεσαι.

 

9

Ήρθες κοντά μου μια στιγμή

Και μετά πάλι πίσω

Δικοί σου είν’ όλοι αυτοί οι λυγμοί

Πώς να τους εμποδίσω.

Η νύχτα κομματιάζει τη στιγμή

Ρωγμές τα λόγια σου στον τοίχο

Τουφέκισα το αντίο

Για να γυρίσω

Στη γνώριμη σιωπή.



10

Ένα παιδί

Χτυπάει το τζάμι

Της μεγάλης γνώσης

Ας μην ανοίξει θεέ μου

Τούτο το παράθυρο.

 

 

 

 

 

11

Αντίο στιγμή

Πόσο ήσουνα βιαστική

Σαν όραμα τρελή

Αντίο χαρά

Το πράσινο μαντήλι σου ανεμίζει

Κι εγώ

Ο ταγμένος σ’ αυτό τον κόσμο

Σε χαιρετώ.

 

 

 

 


12

Η γη μας μικρή

Και το μπόι του ανθρώπου σκαλισμένο στην πέτρα

Ακούγοντας για το χτες και κοιτώντας το

Γυρνώντας το βλέμμα στις ρυτίδες της γης.

Παραμύθια παλιά λέμε τώρα

Που τ’ ακούν οι γονείς μας και κλαίνε.

Ξεχασμένες γωνιές και σεντούκια της μνήμης

Λείψανα όλμων που κανείς δεν κοιτάζει.

Κι όμως για σκέψου

Πόσες κηλίδες άφησαν στον ουρανό

Αυτά τα παραμύθια.

 

 

 

13

Η νύχτα μας συμβούλεψε

Να ξεχάσουμε

Μα εμείς ξεχάσαμε τη λησμονιά.

Γαλήνη

Ωραία θεά

Σε χάσαμε

 

  


5/06/22

ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΤΟ-Η εξουσία της πείνας-1985

Έργο του Κώστα Καταγά


Της Αλκμήνης Ψιλοπούλου

Η Εξουσία της Πείνας

 Ποδοσφαιρόφιλοι

Μπανιστιρτζήδες

Πουτάνες και χαμίνια

Είναι η αυριανή εξουσία, είτε το θέλουμε είτε όχι.

Το αστυνομικό τμήμα δεν κατοικοεδρεύει πια δίπλα στο σπιτάκι μας.

Μέσα στην άσπρη μας περιβολή

Απαντάμε στα ουρλιαχτά του μικρομεσαίου τονίζοντας

Πως αυτός ο κόσμος δεν έγινε για μας

Ότι δε μας τρομάζει τίποτα πια

Ότι τίποτα το θαυμαστό δεν πρόκειται να συμβεί.

Ότι βρισκόμαστε ήδη πολύ μακριά

Στη Νέα Πέργαμο ίσως ή στο Τιμπουκτού

-Θεός φυλάξει, λένε οι μανούλες μας το βράδυ.

Κι όμως. Ούτε δάκρυα ούτε παιδιά

Ούτε παράπονα κάτω από δέντρα.

Τα μπαράκια έγιναν γαλαρίες για τυφλοπόντικες.

Οι ταβέρνες κοιμήθηκαν μέσα στο ξινισμένο κρασί τους.

Περάσαμε όλοι μας στον Τροπικό του Καρκίνου.

Μετράμε φωνές

Κουράστηκαν τα χέρια μας να ψάχνουν

Λύσεις για τραυματίες

Η πόλη

είναι μια μήτρα που συνεχώς αιμορραγεί.

-και ψιθυρίζει, δεν θέλω να ξαναγίνω έμβρυο.

 Ας αδειάσουνε πάνω μας

Ό,τι σκουπίδια έχουνε

Αλλά ας πεθάνουν κάποτε.

 Να πω «είναι εφιάλτης»

Και να ξυπνήσω

Μέσα στα μάτια των φίλων

Των αγαπημένων

Που θα με σκεπάζουν

Και θα τους έχουνε σκοτώσει.

Κι όμως

Κάτι μαχαιριές από τα λόγια τους

Παραμονεύουν ακόμη, σε κάθε γωνιά.

 

Έργο του Κώστα Καταγά

1985

 Θρονιασμένοι κατάχαμα πλέκουμε με μαεστρία τον ιστό της αράχνης.

Μόνο το στόμα δουλεύει παλουκώνοντας -λες- ό,τι ήταν μαγικό.

Είναι το 1985.

Είναι  γιορτές, μάχες, εκστρατείες, χαμένες πολιτικές, σώματα παλιά

που συμπεριφέρονται μέσα σε εικόνες, σε άξονες, σε μάτια ηλεκτρονικά-ναι,

Μεγάλε Αδελφέ μου.

Είναι που ο Γιάννης προσαρμόζεται.

Στρέφει μέσα του τα πατροπαράδοτα όπλα κι όλοι εμείς γελάμε

και τα ψάχνουμε

σε κρυψώνες, αλλού, σε καταγώγια, αποθήκες και λημέρια.

Αλλά πού...

Χαρτιά, κομπιούτερς, ανεμομαζώματα κι ανεμοσκορπίσματα

κι οι μουγγοί τελάληδες πεθαίνουνε πέθαναν και θα πεθάνουν

-όχι τότε που έπρεπε αλλά τώρα

μικροί κι ασήμαντοι πίσω από μεγάλα λόγια, άμφια, τελετές

μέσα στον ιστό της αράχνης.

"Τα θύματα δεν ήταν 39, ήταν 8". Ω, τι μαγικός αριθμός, κύριε Οργουελ!

 Χιλιάδες σκυλιά πλημυρίζουν τους δρόμους.

Η ποίηση θα ξανάρθει σαν μια παλιά καλή αδελφή.

 Στο μεταξύ ένα σύννεφο αιθάλης κατεβαίνει

ομπρέλα μεταλλική στη νηνεμία.

Κι ο κόσμος-μαριονέτες-σπασμένες αρθρώσεις...

 Έρωτας δίχως αρχή και τέλος

άκριτα με κραυγές που σκίζουν το σκοτάδι.

 

Στους δρόμους, στις πλατείες

η τελευταία στιγμή της πόλης που πεθαίνει.

Κι αυτή η σιωπή πίσω απ΄ όλα

Η σιωπή

που τρυπάει τ' αυτιά με το βάρος της

παίρνοντας σάρκα.

 

 

 

 


Για εμένα

Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1952. Σπούδασα Ιστορία - Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Εργάστηκα στο Υπουργείο Πολιτισμού ως αρχαιολόγος από το 1977 ως το 1983. Παράλληλα με την εργασία μου σπούδασα θέατρο στη Σχολή Ευγενίας Χατζήκου και συμμετείχα σε παραστάσεις ερασιτεχνικών θεατρικών θιάσων.

Από το 1984 εργάστηκα ως δημοσιογράφος στις εφημερίδες ΑΥΓΗ, ΠΡΩΤΗ, Κυριακάτικη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ. Το 1985 παίρνω το πρώτο δημοσιογραφικό βραβείο «Παύλου Παλαιολόγου» για το καλύτερο γυναικείο κείμενο. Αργότερα συνεργάστηκα με τα περιοδικά ΠΑΝΘΕΟΝ, ΓΥΝΑΙΚΑ, ΤΗΛΕΡΑΜΑ, Mme Figaro, ΑΣΤΡΑ ΚΑΙ ΟΡΑΜΑ, στα οποία είχα την ευθύνη της αρχισυνταξίας και την επιμέλεια του ελεύθερου ρεπορτάζ. Συνεργάστηκα επίσης ως ρεπόρτερ με την τηλεόραση του ΑΝΤ1 και με ραδιοφωνικούς σταθμούς (ΤΟP FM, 9.84 κ.α.). Κατά τη δημοσιογραφική μου καριέρα, ασχολήθηκα με την ελεύθερη έρευνα, πολιτιστικά, κοινοβουλευτικό και πολιτικό ρεπορτάζ.

Εργάστηκα ως συντάκτης πολιτικού ρεπορτάζ, στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-(ΑΠΕ-ΜΠΕ). Έχω γράψει τα βιβλία «Ψάχνοντας για τη Μόνικα», «Η σκιά της άλλης» και «Μινώκερος», τα οποία εκδόθηκαν από τις εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ. Έχω κάνει πολλές επιμέλειες βιβλίων.

Τα τελευταία οκτώ χρόνια ζω μόνιμα στη Σύρο και συνεργάστηκα με την εφημερίδα «Ο ΛΟΓΟΣ των Κυκλάδων».