Ήπιαμε βότκα,
ολόκληρο το Βόλγα, μαζί με τον Νηλ Σάιμον που πάνω στο μεθύσι του συνάντησε τον
Αντόν Τσέχωφ, μετά από πολλές εκατονταετίες, όχι για να τον διασκευάσει απλώς,
αλλά για να συνθέσει μιαν ανηλεή και υπερσύγχρονη σάτιρα, με σκελετό τους
ανθρώπινους χαρακτήρες ενός από τους μεγαλύτερους συγγραφείς όλων των εποχών.
Ως γνωστόν, όταν
πίνεις, ενδέχεται να σε πιάσει ένα ακατάσχετο γέλιο, αλλά όταν πίνεις μια
τέτοια κωμωδία σαν τη «Βότκα Μολότωφ» και κάθεσαι διαυγής και νηφάλιος στα
αναπαυτικά καθίσματα ενός θεάτρου σαν τον «Απόλλωνα» της Σύρου, και
απολαμβάνεις ένα θέαμα σαν αυτό που μας παρουσίασε ο θεατρικός όμιλος «Ο
Σουρής», γελάς με την ψυχή σου.
Και με την ίδια τη ζωή, που επαναλαμβάνεται ενίοτε
σαν φάρσα και σαν σαρκασμός, αποδεικνύοντας ότι ο άνθρωπος παραμένει ίδιος στο
διάβα των εποχών, είτε βρίσκεται στην τσαρική Ρωσία, είτε στη σύγχρονη Ελλάδα.
Κάτι μας θύμιζαν οι διαχρονικοί αιώνιοι χαρακτήρες που σκιαγράφησε ο Αντόν
Τσέχωφ στα μικρά, απλά αλλά ιδιοφυή του διηγήματα, τα οποία «κέντησε» ο μεγάλος
σύγχρονος καλλιτέχνης Νηλ Σάιμον, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μείγμα
κλαυσίγελου. «Ένα διασκευαστικό κράμα του Σάιμον όπου συντελείται μια
δραματουργική «έκρηξη», καθώς παρελαύνουν χαρακτηριστικοί τύποι της ευρείας
ανθρώπινης τοιχογραφίας που δημιούργησε ο μεγάλος Τσέχωφ και τους παρέδωσε στο
καθαρτήριο γέλιο μας, στο καυστικό σκώμμα μας, με όλα τα κουσούρια, τα λάθη,
τους καημούς και τους πόθους τους», όπως σημειώνεται στο πρόγραμμα της
παράστασης.
Η «Βότκα Μολότωφ 2»
(«imported from Russia» όπως εύστοχα αναγράφεται στην αφίσα του έργου),
παρουσιάζεται στο Θέατρο Απόλλων για δεύτερη φορά μετά το 2003, τελειοποιημένη
και ανανεωμένη, με αφορμή τα 40 χρόνια δράσης του Θεατρικού Ομίλου «ο Σουρής».
Μια παράσταση άψογη, που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις αθηναϊκές
παραστάσεις του έργου. Γρήγορος πυκνός ρυθμός, κάποιες φορές καταιγιστικός, σε
σκηνοθεσία από τον Γιάννη Δεσύπρη που ενσάρκωσε και τίμησε επάξια και τους δύο
μεγάλους δημιουργούς, τον παλιό και τον νεότερο, περιστρεφόμενα σκηνικά εξαιρετικά από τον
γνωστό συριανό καλλιτέχνη Γιάννη Βέλλη, καταπληκτική ηθοποιία, συνθέτουν μιαν
ολοκληρωμένη παράσταση επαγγελματικού επιπέδου.
Στο «φτάρνισμα», ένας
δημόσιος υπάλληλος, ο Τσερνιάκωφ (Μάνος Εμμανουήλ), είχε την τύχη και την
ατυχία να κάθεται στο θέατρο πίσω από τον
προϊστάμενό του Υπουργό «δέντρων και θάμνων» (Γιάννης Παλαιολόγος), και να
φταρνιστεί στην πλάτη του. Η συνέχεια επί σκηνής, δεν μας αφήνει καμιά
αμφιβολία για την τύχη του υπαλλήλου, που από δουλικός συνεργάτης μετατρέπεται
σε έναν οργίλο εργαζόμενο, με αποτέλεσμα αντί για προαγωγή να φάει τιμωρία.
« Απ’ έξω απ’ έξω»
προσπάθησε να αναγγείλει η Νάντια Πισκάρεβνα (Βιργινία Χαρμπάτση) τον θάνατο
του συζύγου στην σύζυγο Άννα Κοβάλτιν (Νατάσα Παπαθανασίου), κάνοντας ότι δεν
τρέχει τίποτα και μιλώντας περί ανέμων και υδάτων.
«Η οντισιόν» δεν έχει
μεγάλη διαφορά από αυτήν που διαδραματίζεται και σήμερα, με τους αδιάφορους
κριτές (Γιάννης Δεσύπρης) και τις αμήχανες υποψήφιες (Νίνα Δήμητρα
Παπαευθυμίου, Σταυρούλα Γερίκη, Βέρα Ευθυμίου, Άννα Βαρθαλίτου).
«Ένα ανυπεράσπιστο
πλάσμα» είναι μια υστερική γυναίκα (Κατερίνα Χαρμπάτση) που πάει στον τραπεζίτη
(Νίκος Ρούσσος) να ζητήσει τα χρήματα που χρωστάει κάποιος άσχετος οργανισμός
στον σύζυγό της και τα κάνει γης μαδιάμ, αναγκάζοντας τον υφιστάμενο του τραπεζίτη
(Γιάννης Παλαιολόγος) τελικά να της τα δώσει.
«Η κατάκτηση» μας
λέει ότι πάντα υπάρχει ένας καζανόβας και καρδιοκατακτητής που κυνηγάει
συζύγους πλουσίων και αφελών κυρίων (Γιάννης Παλαιολόγος, Κατερίνα Κατσίβα).
Στην «αρμένικη
βίζιτα» τα γέλια μας ακούστηκαν ίσως και έξω από το θέατρο, στη θέα των τριών ανθρώπων
να έχουν αποκοιμηθεί στον καναπέ του σαλονιού (Βιργινία Χαρμπάτση, Γιώργος
Σιγάλας, Άννα βαρθαλίτου) εξουθενωμένοι από την ακατάσχετη φλυαρία του
Περεγκάριν ( Γιάννης Δεσύπρης) που συνέχιζε απτόητος να μιλάει μέχρι τις 3 η
ώρα το πρωί.
Στο «Λαχείο», οι
περιπλοκές που προκαλεί η ξαφνική απόκτηση του κέρδους, λύνονται από την ίδια
τη ζωή και την ομολογία της αλήθειας (Βιργινία Χαρμπάτση, Γιώργος Σιγάλας,
Κατερίνα Χαρμπάτση, Γιάννης Παλαιολόγος).
«Το δώρο», δηλαδή μια
πουτάνα (Κατερίνα Κατσίβα) για να ξεπαρθενέψει το αμούστακο αγόρι,τελικά δεν
δόθηκε ποτέ από τον πατέρα (Γιάννης Δεσύπρης) στο γιο (Γιώργος Σιγάλας), άσε
μην το χάσουμε το παιδί, ας το αφήσουμε για του χρόνου…
Τέλος στην «Απιστία»,
η γυναίκα (Βιργινία Χαρμπάτση), πιάνεται στα πράσα με τον εραστή (Νίκος
Καραμολέγκος, Μάνος Εμμανουήλ) από τον απατημένο σύζυγο (Γιάννης Παλαιολόγος)
και μιλάει το περίστροφο.
Τα μικρά διηγήματα του
Αντόν Τσέχωφ αποτελούν μιαν ανθρώπινη τοιχογραφία, όπου παρελαύνουν μπροστά μας
χαρακτηριστικοί τύποι πανανθρώπινοι, παντοτινοί και αγέρωχοι με όλα τους τα
λάθη τους καημούς και τα πάθη τους, παραδομένοι από τον μεγάλο Ρώσο συγγραφέα,
στο μελαγχολικό μας χαμόγελο, στο δάκρυ μας αλλά και στο γέλιο μας, ντυμένοι με
τον μανδύα του ειρωνικού χιούμορ, του αμερικάνου θεατρικού συγγραφέα Νηλ Σάιμον
που τα διασκεύασε για το θέατρο στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Στην Ελλάδα το έργο παίχτηκε για πρώτη φορά με
μεγάλη επιτυχία, με τον τίτλο «Βότκα Μολότοφ» το 1995, σε μετάφραση και
διασκευή της Ελένης Ράντου. Από τότε παίζεται συνεχώς μέχρι σήμερα σε όλη την
Ελλάδα.