«Το
άλογο ξέρει τη διαφορά ανάμεσα στο σωστό και το λάθος»
Έλα να δεις κάτι, μου λέει ένα καλοκαιρινό απόγευμα
ο σύντροφός μου.
Τι; Ρωτάω. Γέννησε η γάτα;
Όχι. Έλα γρήγορα να δεις.
Με παίρνει από το χέρι και με οδηγεί στο διπλανό
κτήμα, κολλητά στην αυλή του σπιτιού μας. Είχε αρχίσει να σουρουπώνει.
Δες, μου λέει.
Δε βλέπω τίποτα.
Τριγυρίσαμε τη μάντρα και διακρίνω έναν σκοτεινό
όγκο στη γωνία του κτήματος. Και βλέπω τον όγκο να σηκώνεται και να μας
πλησιάζει. Και έρχεται όλο και πιο κοντά μας, και βλέπω. Ένα άλογο.
Είναι μια μικρή φοραδίτσα. Το όμορφο μακρόστενο
τεράστιο κεφάλι της κοντά στο πρόσωπό μας, με κείνα τα πελώρια βαθιά εκφραστικά
μάτια να μας κοιτάζουν εκπέμποντας ζεστασιά και οικειότητα που κανένας
άνθρωπος, εκτός από τους πολύ δικούς μας δεν μπορεί. Είναι η αγάπη, η καλοσύνη,
η αθωότητα, το πλησίασμα πλασμάτων που έχουνε κάποιες ακατανόητες και άγνωστες
κοινές ρίζες, πλασμάτων που συνεργάζονται και συνεννοούνται με έναν τρόπο πέρα
από λέξεις και πέρα από τις διαταγές που τους δίνει ο διαφορετικός τους
εγκέφαλος.
Φεύγουμε κι έπειτα ξαναγυρνάμε κρατώντας κριθαρένια
παξιμάδια και αγγούρι. Είναι εκεί το αλογάκι και μας περιμένει. Δεν ξέρει
γιατί, αλλά μας περιμένει. Και το ταΐζουμε και χαϊδεύουμε το περήφανο κεφάλι
και νιώθουμε μια τεράστια ζεστασιά να
διατρέχει ολόκληρο το σώμα μας, μια τρυφερότητα ανείπωτη, μια συγκίνηση
πρωτόγνωρη. Κι αυτό το τεράστιο κεφάλι του αλόγου με την απόλυτη λογική
ανεβοκατεβαίνει και μας σκουντάει το χέρι και τρίβει το μάγουλό του στην παλάμη
μας, του αρέσει, νιώθει όμορφα να το χαϊδεύουν οι άνθρωποι, νιώθει όμορφα να το
αγαπούν. Και νιώθουμε κι εμείς αυτή την αθώα, την άδολη αγάπη που μόνο τέτοια
πλάσματα μπορούν να προσφέρουν. Αφιλοκερδώς.
Την επόμενη μέρα πάλι εκεί. Σφυρίζουμε και
πλαταγίζουμε τη γλώσσα και το αλογάκι μας απαντάει με ένα τραγουδιστό
χλιμίντρισμα. Εδώ είμαι, λέει. Έρχομαι. Έρχεται και τώρα του δίνουμε καλύτερα
καλούδια, κοτσάνια από κουνουπίδια και μπρόκολα. Τα ακουμπάμε στο περβάζι του
οικοπέδου όπου κατοικεί το αλογάκι, ακριβώς δίπλα στο σπίτι μας κι εκείνο
γαλήνια και αργόσυρτα τα απολαμβάνει. Στην πραγματικότητα απολαμβάνει μια
γνήσια συντροφικότητα. Άνθρωπος και άλογο. Όπως παλιά!
Ο
μεγάλος αμερικάνος συγγραφέας Κόρμαν ΜακΚάρθυ γράφει για τα όμορφα άλογα:
 |
| Φρειδερίκος ο Μέγας. Γερμανικό εξημερωμένο άγριο άλογο |
«Νομίζεις πως
ένα άλογο μπορεί να καταλάβει τι του λέει ένας άνθρωπος;
Εννοείς σαν να καταλαβαίνει τις λέξεις;
Δεν ξέρω. Σαν να καταλαβαίνει τι του λες», «Νομίζω
πως δεν μπορεί να καταλάβει αυτό που εννοείς… Σχετικά με το άλογο έχω την
αίσθηση ότι εκείνο που το ανησυχεί περισσότερο είναι αυτό που δεν γνωρίζει. Του
αρέσει να είναι σε θέση να σε δει. Πέρα από αυτό του αρέσει να μπορεί να σε
ακούσει. Ίσως να σκέφτεται ότι όταν μιλάς δεν κάνεις κάτι το οποίο αγνοεί.
Πιστεύεις ότι τα άλογα σκέφτονται;
Σίγουρα. Εσύ όχι;
Το πιστεύω. Μερικοί υποστηρίζουν πως δεν σκέφτονται.
Κοίτα. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να κάνουν λάθος.
Νομίζεις πως μπορείς να καταλάβεις τι σκέφτεται ένα
άλογο;
Νομίζω πως μπορώ να καταλάβω τι σκοπεύει να κάνει… Ο
Μακ υποστήριζε πάντα ότι το άλογο ξέρει τη διαφορά ανάμεσα στο σωστό και το
λάθος.
Ο Μακ έχει δίκιο… νομίζω ότι μπορείς να γυμνάσεις
έναν κόκορα να κάνει αυτό που θέλεις. Δεν θα τον κάνεις όμως δικό σου. Υπάρχει
ένας τρόπος να γυμνάσεις ένα άλογο έτσι ώστε όταν τελειώσεις το άλογο να σου
ανήκει. Με το δικό του τρόπο. Ένα καλό άλογο βλέπει τα πράγματα με τον δικό του
τρόπο. Μπορείς να δεις τι κρύβει μέσα στην καρδιά του. Δεν θα κάνει ένα πράγμα όταν
το παρατηρείς κι ένα άλλο όταν δεν το βλέπεις. Είναι ενιαίο. Όταν φέρεις ένα
άλογο σ’ αυτό το σημείο είναι σχεδόν αδύνατο να το αναγκάσεις να κάνει κάτι που
γνωρίζει πως είναι λάθος. Θα σου αντισταθεί σ’ αυτό. Κι αν το
κακομεταχειριστείς μπορεί να φτάσει μέχρι να αυτοκτονήσει. Ένα καλό άλογο έχει
το δίκιο μες στην καρδιά του. Το έχω δει αυτό. …Αν ο άνθρωπος καταλάβαινε
πραγματικά τα άλογα θα μπορούσε να εκπαιδεύσει κάποιο μόνο κοιτάζοντάς το. Δεν
θα χρειαζόταν να κάνει τίποτα. Η μέθοδός μου απέχει πολύ από το να εκπαιδεύω
κάποιο με το λουρί. Απέχει όμως πολύ
επίσης από αυτό που μπορείς να πετύχεις…. Τα καλύτερα άλογα είναι εκείνα που τα
έφεραν εδώ μικρά. Ή ίσως κάποιο άγριο άλογο μακριά από την περιοχή, που δεν έχει
δει ποτέ του άνθρωπο. Αυτό δεν έχει τίποτα να ξεμάθει… Μάλλον δεν είναι σωστό
αυτό που είπα για το άλογο που δεν έχει δει ποτέ του άνθρωπο. Έχουν ανάγκη να
βλέπουν ανθρώπους. Έχουν ανάγκη να τους βλέπουν. Απλά να τους βλέπουν γύρω
τους. Ίσως αυτό που τους χρειάζεται είναι να νομίζουν πως οι άνθρωποι είναι
δέντρα. Μέχρις ότου εμφανιστεί ο εκπαιδευτής».
(«Πεδινές πολιτείες»- Κόρμαν ΜακΚάρθυ)
